Hakkari'nin Çukurca ilçesine bağlı Narlı (Biyadir) köyünde bulunan su ile çalışan asırlık taş değirmeni meşhur Çukurca tahini için dönmeye devam ediyor. Susamın tarladan, değirmende tahin oluşuna kadar devam eden zahmetli yolculuğunun her anı kadınların emeğiyle örülüyor.
Kış aylarının kahvaltılarının vazgeçilmezi tahinin sofralarımıza gelmesinde emek verenlerden biri olan Ayten Demir, tahin yapımının aşamalarını anlatarak, verilen kadın emeğine dikkat çekti.
SUSAMIN TAHİN OLMA YOLCULUĞU
Mayıs ayında ekilen susamlar, 3 aylık yeşerme ve büyüme süresinin ardından biçiliyor. Ardından 1 gün boyunca suda bekletilerek çekirdeklerinden ayrılması sağlanıyor. Çekirdeğinden ayrılan susam suyun yüzeyine çıkıyor. Süzgeç yardımıyla alınan susamlar, kabuklarından ayrılmak için konulan makinede döndürülüyor. Bu işlemin hemen ardından susamlar, odun ateşinde taş fırınlarda yaklaşık 1 saat kavruluyor. Kavrulan susam bir süre bez üstünde soğutulduktan sonra yine elenip, temizleniyor ve asırlık taş değirmene götürülerek öğütülüp tahin elde ediliyor.
AİLEDEN KALMA GELENEK
Susamın zahmetli yolculuğunun her aşamasında kadın emeğinin olduğunu belirten Ayten, tahin yapımının bir aile geleneği olduğunu söylüyor. Ayten,"Bu iş bize dedelerimizden kaldı. Bu işe çok emek harcıyoruz. Sabahın erken saatlerinde uyanıp akşam saat 1 ve 2 ye kadar yapıyoruz. İki teneke susamdan bir teneke tahin çıkıyor” diye belirterek, susamlarını taş değirmende öğütmek için başka yerlerden de insanların geldiğini ve son bahardan bu yana değirmenin sürekli çalıştığını vurguluyor.
Ayten son olarak, kadınların yaptığı işin daha kutlu olduğunun altını çizerek, kadın emeğinin bir kez daha altını çiziyor.
