Makedonya’da birçok alanda gerçekleştirdiği projelerle faaliyetlerine devam eden TİKA, Makedonya’da ecdat yadigarı eserlere sahip çıkılması kapsamında Üsküp Sultan Murat Cami, Üsküp Alaca Cami ve Saray Hüseyin Şah Camilerinin restorasyon çalışmalarını sürdürüyor.
TİKA yürüttüğü çeşitli teknik yardım ve işbirliği projelerinin yanı sıra ortak tarihi ve kültürel varlıklarının korunması, sahip çıkılması, yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması misyonunu üstlenmiş olup bu amaçla faaliyet gösterdiği ülkelerde bulunan camilerin restorasyon çalışmalarına başlayarak önemli projelere imza attı. Bu çerçevede TİKA tarafından Makedonya’da gerçekleştirilecek Makedonya Üsküp Sultan Murat Cami, Üsküp Alaca Cami ve Saray Hüseyin Şah Camii’nin restorasyon çalışmaları devam ediyor. Proje kapsamında söz konusu camilerin Rölöve, Restitüsyon, Restorasyon, Kalem İşleri, Mekanik, Elektrik ve Yapısal Güçlendirme ile Çevre Düzenleme Projelerinin hazırlık çalışmaları devam ediyor.
HÜSEYİN ŞAH CAMİİ VE TÜRBESİ
Makedonya’da Üsküp şehrinin 10 kilometre kadar dışında Kalkandelen’e giden eski anayolun kenarındaki Saray köyünde bulunan cami, kapısı üstündeki dört beyitlik Arapça kitabeye göre 961 (1554) yılında Hüseyin Şah tarafından yaptırılmıştı. Ancak kitabede bani için kullanılan “merhum” ibaresi kabir taşındaki 974 (1566-67) tarihiyle tezat teşkil ediyor. Bazı araştırmacılar, buradan hareketle ilk tarihin inşaata başlama yılı olabileceğini ve mabedin muhtemelen 974’ten sonra bitirilmiş bulunduğu ileri sürüyor.
ALACA İSHAK BEY CAMİ
Alaca İshak Bey Cami, medrese, han ve çifte hamamdan meydana gelen külliyenin çekirdek unsuru olan cami dışındaki yapılar bugün mevcut değil. Banisi, Paşa Yiğit’in oğlu veya evlatlığı İshak Bey olan cami, 842 (1438-39) yılında yapılmış olup vakfiyesi ise 848’de (1444-45) tanzim edildi.
SULTAN MURAD CAMİ
Sultan II. Murat Camii,1436 tarihinde inşa edildi. Orijinal haliyle kubbeli bir eser olan cami, döneminin en görkemli camilerinden birisi olma özelliği taşıyor. Tarih boyunca üç yangın, iki büyük depreme, dört savaş geçirmesine rağmen, halen ayakta olan cami bulunduğu bölgedeki müslümanlara hizmet ediyor. Selvi boylu minaresiyle ve avlusundaki saat kulesiyle gözleri kamaştıran caminin arka cephesinde Beyhan Sultan, sol cephesinde de Dağıstanlı Ali Paşa’nın metfun olduğu iki türbe bulunuyor.
