Erciş Belediyesi’nin sahil yolunda düzenlemeyi planladığı “Zîlan Bahar Şenliği”, kamuoyunda tepkilere neden oldu. Şenliğin isminin, 1930 yılında binlerce sivilin hayatını kaybettiği Zîlan Katliamı’yla aynı olması, gazeteciler, siyasetçiler ve tarihçiler tarafından sert şekilde eleştirildi.
Tarihçi Ulugana: “Katliamı panayır gibi kutlamayın”
Kürt tarihçi Dr. Sedat Ulugana, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda etkinliğe tepki gösterdi. Ulugana, şu ifadeleri kullandı:
“Zîlan Katliamı'nın yıldönümünde 'şenlik' yapıp Xêro Abbas ile Rojda'yı çağırıyorsunuz. Katliamı her yıl 'panayır' olarak kutlayan Umumi Müfettişlikten farkınız olsun. Ayıptır! Zîlan’da katledilen binlerce mezarsızın anısına saygısızlıktır bu…”
Ulugana ayrıca, 1930’lu yıllardan kalma bir gazete kupürünü paylaşarak, Zîlan Katliamı sonrası Erciş'te her yıl düzenlenen panayırların dönemin resmi politikasıyla nasıl bağlantılı olduğunu gösterdi. Paylaştığı belgede, 3 Temmuz’un “isyandan kurtuluş günü” olarak ilan edildiği ve bu tarihte panayır düzenleneceği belirtiliyor. Panayırın, “muhitin en büyük şenlik ve alışveriş günü” olacağı ifade ediliyor.
Kızıldere: "Şenlik kararına üzüldüm"
Tepki gösteren isimler arasında Avrupa Kürt Kadın Hareketi Ekoloji Sözcüsü Menekşe Kızıldere de yer aldı. Sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, isim tercihini “incitici” olarak değerlendiren Kızıldere, şu ifadeleri kullandı:
“Katliamla yüzleştikten, toplu mezarlar açıldıktan, bu mezarlar için dua edebileceğimiz bir anıt dikildikten sonra festival yapalım. Barış görüşmelerinde Zîlan’ın hâlâ özür beklediğini hatırlatmak isterim. Festival kararına üzüldüm. Lütfen Zîlan’ı unutmayın. Zeyno, mücadeleyi son bırakan kişiydi. Onun hakkını savunmak bana düşüyor. Bu bir eleştiri değil, taleptir.”
Gazeteci Akbaş: “Zîlan yasın adıdır”
Gazeteci Erhan Akbaş da kaleme aldığı yazıyla etkinliğin ismine tepki gösterdi. Yazısında, Zîlan Vadisi’nde yaşanan katliamı hatırlatan Akbaş, binlerce sivilin savaş uçakları ve makineli tüfeklerle katledildiğini vurgulayarak şu ifadeleri kullandı:
“Zîlan bir şenlik adı değildir. Zîlan, rengârenk şenlik pankartlarına, neşeli sahnelere, dekorlara sığmaz. Zîlan, yasın adıdır! Bu sadece talihsiz bir tercih değil; tarihî hafızaya açık bir saldırı, kolektif acıya yapılmış bilinçli bir saygısızlıktır.”
Akbaş yazısında ayrıca şu soruları yöneltti:
“Koçgiri adını bir sokak festivaline verir miydik? Roboski’yi bir eğlence programının teması yapar mıydık?” diyerek, bu yaklaşımın hafızaya ve tarihe karşı bir saygısızlık olduğunu dile getirdi.
Yazının devamında Akbaş, Zîlan adının bir şenliğe değil, “bir hafıza müzesi, bir anıt mezar, bir yüzleşme alanı” ile anılması gerektiğini belirterek, “Zîlan’ın adı, ancak bir toplumun utançla eğdiği başında, adalet mücadelesinde yankılanabilir. Şenlik meydanlarında değil,” ifadelerini kullandı.
Ferhat Encü: “İnanılır gibi değil!”
HDP'li eski milletvekili Ferhat Encü de Dr. Ulugana’nın paylaşımını alıntılayarak, Erciş Belediyesi’ne yönelik şu soruyu sordu:
“Böyle bir şey nasıl oluyor Erciş Belediyesi?”
Gazeteci Amed Dicle ise sosyal medya hesabından yaptığı kısa yorumda:
“İnanılır gibi değil!” ifadesini kullandı
Tepkiler sosyal medyada da yükseldi
Zîlan Bahar Şenliği’ne dair tepkiler sosyal medya platformlarında da hızla yayıldı. Çok sayıda kullanıcı, şenliğin ismine tepki göstererek, travmatik tarihi olayların adlarının eğlence temalı etkinliklerde kullanılmasının yanlış olduğunu dile getirdi.
Ortak çağrı: “İsim değiştirilmeli”
Tarihçiler ve gazeteciler, şenliğin tümden iptal edilmesinden ziyade, adının değiştirilmesini talep etti. Yapılan açıklamalarda, etkinlik isminin halkın tarihsel hafızasını yok sayan bir tercih olduğu vurgulandı.
