Diyarbakır’ın Lice ilçesinde sonbaharla birlikte bağbozumu mevsimi de başladı. İlçenin kırsal mahalle ve bağlı mezralarda yurttaşlar, gece gündüz üzüm bağlarıyla meşgul. Genelde alanlarında uzman yaşlı yurttaşların öncülük ettiği bağbozumunda hem kadınlar hem gençler hem de çocuklar emek harcıyor. Mahallelerde yaşayanların dışında kent merkezinden bağbozumu için geçici bir süreliğine göç yaşanırken, mahalle ve mezralara gelen yurttaşlar, işlerini kolektif bir şekilde yürütüyor. Mahallelerdeki bağ bozumu işleri, bağın verimine bağlı olarak kimi zaman bir hafta, kimi zaman da 15 günü buluyor. İlçenin bağlı Arıklı (Huseynik) Mahallesi’ne bağlı Çelebi mezrasında da sonbaharın rengini alan bağlarda da tam gün mesai esaslı sürdürülüyor.
BAĞDAN KAZANA UZANAN YOL
Mezradaki yurttaşlar, güne bağlarda sararan üzümleri kesmekle başlıyor. Bir yandan kesim yapılıyor, bir yandan da kovalara doldurulan üzümler şirenin alınacağı havuzlara taşınıyor. Burada giyilen sarı çizmeler, torbalar içindeki üzümü, son bir damlasına kadar dövüyor. Elde edilen şire, oluşturulan çeşmelerden kazanlara, oradan da süzüldükten sonra gür ateşin üzerine konulan daha büyük kazanlara taşınıyor. Kazanların altında sönmeyen ateş, gündüz belli bir mesafenin dışında pek fark edilmese de gecenin karanlığı bağlardaki yoğun çalışmayı da görünür kılıyor. Gün batımıyla hava bir hayli soğurken, kazanları kaynatan ateşin çevresinde halkalar oluşturan yurttaşlar, geçmişten gelen kültürü sürdürüyor. Kimileri koyu sohbetlere dalıyor, kimileri de şarkılar seslendiriyor.
PEKMEZ, SUCUKLU CEVİZ VE PESTİL
Kaynayan kazanlardaki üzüm şiresi, genel pekmeze dönüştürülüyor ancak yurttaşlar, sucuklu ceviz ve pestil yapmayı da ihmal etmiyor. Pekmez, yaklaşık 8 saat ateşin üzerinde kaynatılsa da yurttaşlar sucuklu ceviz ve pestil yapımını daha zor ve zahmetli görüyor. Yaşanan ekonomik krizin sonucu olarak bu kışın çok çetin geçeceği öngörüsüyle yurttaşlar bu yıl daha çok sucuklu ceviz yapmayı tercih ediyor. İpten geçirilen cevizler, kazanlarda hazırlanan bulamaca bir kaç kez batırıldıktan sonra kuruması için askılara asılıyor. Kadınlar, aynı bulamaçta pestil de yapıyor. Kadınlar tarafından titiz bir çalışmayla çarşaflara eşit bir şekilde yayılan bulamaç, kurumaya bırakılıyor.
KIŞIN TÜKETİYORLAR
Yurttaşlar 15 güne yayılan çalışmalarıyla elde ettikleri pekmez, sucuklu ceviz ve pestilin bir kısmını kışın tüketirken, arta kalanlar ise satışa sunuluyor.
