AKP, belediyelerin yetkilerini sınırlandırmayı ve yerel yönetimlerde kapsamlı bir reform yapmayı planlıyor. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın partisinin grup toplantısında yaptığı açıklamalarla gündeme gelen yeni düzenleme, belediyelerin bütçe kullanımlarından imar planlamalarına, grev yasaklarından kentsel dönüşüme kadar birçok alanı kapsayacak.
Erdoğan’dan “Yeni Belediye Yönetimi Statüsü” Vurgusu
Erdoğan, belediyelerde yaşanan yetki karmaşası, yolsuzluk ve usulsüzlük gibi sorunlara dikkat çekerek “Yeni bir belediye yönetimi statüsüne ihtiyaç vardır” dedi. Merkezi idare kurumlarıyla belediyeler arasındaki yetki tartışmaları, büyükşehir ve ilçe belediyeleri arasındaki çekişmeler, belediyelerdeki bazı yetkilerin gayri meşru kazançlara kaynak olması, yolsuzluk, israf ve yasadışı oluşumlara aktarılan kaynaklar ile belediyelerin ağır borç yükü gibi sorunlar sıralandı. Ayrıca bu sorunların vatandaşa hizmet ulaşmasını engellediği ve denetim mekanizmalarının yeterince etkin çalışmadığı vurgulandı.
Belediye Başkanlarının Yetkileri Sınırlanacak
AKP kurmaylarının verdiği bilgilere göre, belediye başkanlarının sahip olduğu neredeyse sınırsız yetkiler sınırlandırılacak. Belediye Kanunu’nun 38. maddesi üzerinde düzenleme yapılarak başkanların görev ve yetkileri yeniden şekillendirilecek.
Yeni Denetim Mekanizması Kurulacak
Belediyelerin bütçe kullanımlarını ve harcamalarını denetleyecek yeni bir yapı kurulması planlanıyor. Bu yapının, belediyelerin bütçelerini önceliklere göre harcayıp harcamadığını kontrol etmesi ve belediyelerin kaynaklarını etkin kullanmasını sağlaması hedefleniyor. Özellikle içme suyu, katı atık toplama ve ulaşım gibi temel hizmetlere yeterli bütçe ayrılması amaçlanıyor.
Valilik Koordinasyonunda Merkezi Yönetim
Kent merkezlerinden uzak ilçelerde belediye hizmetlerinin aksaması sorunu için valiliklerin koordinasyonunda yeni bir kurul oluşturulması düşünülüyor. Bu kurul, belediye hizmetlerinin il özel idaresi veya valilik aracılığıyla tek merkezden koordine edilmesini sağlayacak. Ayrıca kentlerin imar planlarının bu kurul tarafından kontrol edilmesi planlanıyor.
Bütçe Paylaşımında Dönemsel Nüfus Değişiklikleri Dikkate Alınacak
Belediyelerin gelirlerinin giderleri karşılamaması nedeniyle gelir paylaşımı yeniden düzenlenecek. Özellikle yaz aylarında nüfus artışı yaşayan belediyelere merkezi bütçeden daha fazla pay ayrılması planlanıyor. Böylece dönemsel nüfus değişimlerinin belediye bütçelerine yansıması hedefleniyor.
Grev Yasağı ve Alternatif Çözümler
Çöp toplama, içme suyu sağlama gibi belediyelerin temel hizmetlerinde çalışan personelin grev haklarına yönelik düzenlemeler yapılacak. Bu alanlarda grev yasağı getirilebilir veya hizmetlerin aksamaması için alternatif planlar geliştirilecek.
Kentsel Dönüşüm Yetkilerinde Merkezi Yönetim Güçlenecek
Kentsel dönüşüm çalışmalarında belediyelerin yetkileri ilgili bakanlıkta toplanabilir veya dönüşüm süreçlerine yeterince katılmayan belediyelere yaptırımlar uygulanabilir. Hatta bazı yetkilerin belediyelerden alınması da değerlendiriliyor.