Van Büyükşehir Belediyesi kayyımının usulsüzlükleri Sayıştay raporunda. İhale yapılması gereken çok sayıda alımın, öngörülen parasal sınırların altında kalacak şekilde parçalara bölünerek pazarlık ve doğrudan temin ile gerçekleştirildiği tespit edildi.
Sayıştay, belediyelerin 2022 yılı raporlarını açıkladı. Kayyımla yönetilen Van Büyükşehir Belediyesi’nin raporunda birçok usulsüzlük tespit edilirken, özellikle ihale yapılması gereken çok sayıda alımın parçalara bölünerek pazarlık veya doğrudan temin yöntemi ile yapıldığı tespit edildi.
Bu yönteme ilişkin değerlendirme yapan Sayıştay, “Aynı ihale konusu iş içerisinde yer alabilecek bazı alımların mevzuatta öngörülen parasal sınırların altında kalacak şekilde parçalara bölünmek suretiyle pazarlık usulü ve doğrudan temin ile gerçekleştirildiği görülmüştür. Söz konusu durum, Kanun’un yukarıda açıklanan temel ilkelerinin ihlali anlamına gelmektedir” tespitine yer verdi.
110 İHALE PAZARLIK USULÜ İLE YAPILDI
Belediyenin yaptığı 110 ihalenin tamamının pazarlık usulü ile yaptığına dikkat çekilen raporda, “Pazarlık usulünün kullanılabilmesi için ihalenin ivedi olarak yapılması şartının tek başına yeterli olmadığı ve maddede sayılan doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi, yapım tekniği açısından özellik arz etmesi, yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması, önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması ön koşullarının da sağlanması gerektiği anlaşılmaktadır. Yapılan denetimde belediyenin 2022 yılı içinde 110 adet ihalede pazarlık usulünün kullanıldığı, pazarlık usulünün genel bir alım yöntemi olarak benimsendiği, temel ihale usulleri (açık ihale ve belli istekliler arasında ihale) ile karşılanması gereken ihtiyaçların, 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde sayılan şartlar gerçekleşmemesine rağmen pazarlık usulü ile karşılandığı tespit edilmiştir” ifadelerine yer verildi.
TAŞINMAZLAR İHALE YAPILMADAN VERİLDİ
Kira süreleri sona eren taşınmazların ihale yapılmaksızın ecrimisil karşılığında kullandırıldığı tespitini yapan Sayıştay, belediyenin ayrıca kiraladığı işyerlerinin ruhsatı olmadığına dikkat çekti. Sayıştay bu durumla ilgili şu tespiti yaptı: “Belediyenin taşınmazlarının incelenmesi sonucunda; kira süreleri sona eren 40 adet taşınmazın, tahliye edilmeyerek aynı kişilere aylık ecrimisil bedeli karşılığında kullandırıldığı tespit edilmiştir. Yine, Büyükşehir Belediyesi tarafından kiraya verilen işyerlerinden açma ve çalışma ruhsatı olmaksızın faaliyette bulunan işyerleri tespit edilmiştir. Bu durum İdare açısından ruhsatsız çalıştığı tespit edilen işyeri sayısı kadar işyeri açma izni harcının tahsil edilememesine ve dolayısıyla belediyenin gelir kaybına uğramasına neden olmaktadır. Sayılan şartlar gerçekleşmeden bu kapsamda alım yapılması, kanunun temel ilkelerine aykırılık teşkil etmektedir.”
YÜZDE 10 SINIRI AŞILDI
Raporda, belediye tarafından 2022 yılı içerisinde gerçekleştirilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde, her biri için ayrı ayrı bütçeye bu amaçla konulan ödeneklerinin yüzde 10’u tutarındaki sınırın, Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadan aşıldığına yer verildi.
ARAÇLAR İHALE YAPILMADAN SÜRESİZ VERİLDİ
Yine belediye sınırları içinde belirlenen güzergâhlarda toplu taşıma hizmeti yapan 318 adet minibüs, bin 347 adet V plaka minibüs, 340 adet S plaka servis aracı, 14 adet J plaka Personel Servis Aracı ile 971 T Plaka ticari taksiye ait işletme hakkının İl Trafik Komisyon Kararları ile süresiz olarak ve ihale yapılmaksızın üçüncü kişilere verildiği tespitine yer veren Sayıştay, “Belediyenin yürütmekle yükümlü olduğu bir hizmeti bizzat yerine getirmeyip, üçüncü kişilere gördürebilmesi mümkün olmakla birlikte, bu husus söz konusu hizmetin bir kamu hizmeti olma niteliğini ve belediyenin sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. Bu niteliği gözetildiğinde, belediyenin görevine giren bir hizmetin süresiz olarak üçüncü kişilere devredilmesi hukuken mümkün değildir. Mevzuata aykırı olarak tesis edilen işlemlerin ilgililer yönünden kazanılmış hak doğurması ise düşünülemez. Geçiş süreci ve geçiş önlemleri belirlenmeli, orantılı bir şekilde düzenleme yapılarak belediyeye ait bir imtiyaz hakkının bazı kişilerde süresiz olarak kalmasının devam etmesine müsaade edilmemelidir” tespitinde bulundu.
