AKP ve MHP ortaklığıyla getirilen “Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin maddelerinin görüşmeleri Meclis Genel Kurulu’nda devam ediyor.

CUMHURBAŞKANINA DAİR DÜZENLEME

Kanun teklifi görüşmeleri sırasında Cumhurbaşkanının seçim yasaklarından muaf tutulmasına yönelik muhalefetin eleştirileri sırasında AKP Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, “6271 sayılı, 2012 tarihli Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu'nun 13'üncü maddesinin (4)'üncü fıkrasını okuyorum: ‘Propaganda döneminde Başbakan, bakanlar ve milletvekilleriyle ilgili yasaklara ilişkin hükümler dâhil olmak üzere propagandaya dair diğer hususlarda 298 sayılı Kanun hükümleri kıyasen uygulanır’ deniliyor” dedi.

CHP’li Turan Aydoğan, “O zaman Cumhurbaşkanlığı sistemi yoktu, Cumhurbaşkanı tarafsızdı, parti başkanı değildi. Günaydın, günaydın” sözleriyle karşılık verdi.

Akbaşoğlu, muhalefetin iddialarını inkar etti.

‘HUKUK BİRİNCİ SINIF ÖĞRENCİSİ BİLE BİLİYOR’

Söz alan İYİ Parti Grup Başkanvekili Erhan Usta ise Akbaşoğlu’na şöyle yanıt verdi: “6271 sayılı Kanun'un 13'üncü maddesinin (4)'üncü fıkrası çok açık, orada 298 sayılı Kanun'a bir atıf var, propaganda yasağıyla ilgili. Şimdi, bu Cumhurbaşkanı Seçim Kanunu, dolayısıyla bu Cumhurbaşkanının kendisini özel olarak ilgilendiren bir şey değil. Buradaki şey atıf olarak diyor ki: ‘298 uygulanır’ Şimdi, 298'e gidiyoruz; önceki hâliyle olmuş olsa önceki hâlinde Başbakan var, şimdi Başbakan yok. Dolayısıyla oraya Cumhurbaşkanının yazılmaması durumunda -ki biliyorsunuz, şu andaki teklifte yazmıyor- Cumhurbaşkanı için tamamen bir propaganda yasağı yok, bunu anlamak lazım. Yani hukuk 1'inci sınıftaki birisinin anlayabileceği bir şeyde bu arkadaşlar niye ısrar ediyorlar, anlamıyorum.”

‘TEK ADAM REJİMİ SÜRDÜRÜLMEK İSTENİYOR’

Tartışmalar ardından 4’üncü maddenin görüşmeleri sürdü. HDP adına söz alan Dilan Dirayet Taşdemir, “AKP şimdi böyle bir yasa teklifini hazırlayarak aslında hileli bir seçimin önünü açmaya çalışıyor. Yani 4'üncü maddede öngörülen değişim zaten Siyasi Partiler Kanunu'nda mevcut. Bu hâliyle bile siyasi partilerin örgütlenme özgürlüğün önünde engel teşkil ediyor.Aslında bu Seçim Yasası Teklifi'yle öyle anlaşılıyor ki tek adam rejimini sürdürmek niyetindesiniz ve bunu antidemokratik bir biçimde, hukuksuz bir biçimde sürdürme niyetindesiniz” dedi.

‘ZULÜM DENEYİMİNİZ VARSA DİRENİŞ DENEYİMİMİZ VAR’

Parti olarak iktidarın hukuksuzluklarına, zulmünüze, kumpaslarına yıllardır maruz kaldıklarını hatırlatan Taşdemir, “Yani sizin zulüm deneyiminiz varsa bizim de büyük bir direniş deneyimimiz var ve bunun karşısında güçlenerek de geldiğimizi söyleyebilirim. Evet, HDP, bütün bu zulüm politikalarınız karşısında gümbür gümbür gelen bir parti. Yıllardır önlerimize çıkardığınız yüzde 10 barajlarını yıkarak geldik, gelinen aşamada öyle görünüyor ki bu yüzde 10 barajı artık sizin ayağınıza dolandı” diye belirtti.

‘TARİHİN ÇÖP SEPETİNDE YERİNİZİ ALACAKSINIZ’

Seçim hilelerine karşı örgütlülüklerini arttırdıklarını kaydeden Taşdemir, “Biz bu seçim hilelerini de ortadan kaldıracak güçteyiz. Yani şöyle düşünün: 80, 90 yaşındaki annelerimiz seçim sandıklarının başına giderken ceplerinde ip taşıyordu ki bizim pusuladaki yerimizi bilmek için yani böyle bir iradenin karşısında öyle hileli seçim yasaları düzenlemek, rehin alma siyaseti, baskı politikalarının çok fayda etmeyeceğini sanırsam, bu, on beş yıllık demokratik siyaset mücadelemiz size bunu göstermiştir. Halklar karşısında, bu mücadele karşısında, halkların mücadelesi karşısında sizler de tarihin çöp sepetindeki yerinizi alacaksınız” diye belirtti.

GÖRME ENGELLİLER İÇİN DÜZENLEME

AKP tarafından 4’üncü maddeye eklenmek üzere "MADDE 4- 26/4/1961 tarihli ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendine ‘liste’ ibaresinden sonra gelmek üzere ‘ve görme engelli seçmenlerin kullanabilmesi için oy pusulalarına uygun şablon’ ibaresinin” eklenmesini önerdi.

Görme engellilerin talepleri üzerine getirilen önerge kabul edildi.

‘TEK DERDİNİZ KOLTUĞUNUZ’

Madde görüşmelerinde söz alan HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm de seçim yasasının değiştirilmesinin iktidarın kaybetmesinin itirafı olduğunu belirtti. Getirilen teklifle "Acaba nasıl olur da biz halkın iradesini bir kez daha gasp ederiz” hesabı yapıldığını aktaran Gülüm, “Halk, şu an açlıkla, yoksullukla karşı karşıya, işsizlikle karşı karşıya, aldığı ücret hayatını idame ettirmesine yetmiyor, insanlar binbir güçlük altında yaşıyor ama sizin derdiniz şu güzel koltuklarınız. Aman koltuklarınız elinizden gitmesini, yeter ki elinizden gitmesin; halka ne olmuş, halk açlıkla, sefaletle mi karşı karşıya, adaletsizlikten mi yakınıyor umurunuzda değil” şeklinde konuştu.

‘GASP ZİHNİYETİNİZE BİR NOKTA DAHA’

Kanun teklifinde getirilen 5’inci maddede yer alan "En kıdemli hâkim yerine, sandık kurulları başkanlıklarına, üyeliklerine biz kurayla seçeceğiz” düzenlemeye dair de Gülüm, ekledi: “Çünkü anlaşılan, yargı içerisinde tümden hâkimiyetiniz yok, en kıdemli olanlar arasında sizin istediğiniz gibi kararlar vermeyecek onlar var, o zaman ne yapalım, özellikle de sizin son süreçlerde atadığınız hâkimler arasından ‘Sandık kurulu başkanları, üyeleri yapalım’ diyorsunuz. Niye diyorsunuz? ‘Çünkü bunlar bizim sözümüzden çıkamaz’ diyorsunuz ama en kıdemli hâkimin çıkma ihtimali var, sizin talimatlarınızı uygulamama ihtimali var, seçimi sizin adınıza, sizin lehinize yorumlamama ihtimali var. İşte, bu korkunuz yüzünden şimdi bir maddeyi daha değiştirerek antidemokratikliğinize, gasp zihniyetinize bir nokta daha eklemek istiyorsunuz.”

‘HALK SİZİ KOLTUKLARINIZDAN EDECEK’

Seçimlerde yapılan hukuksuzlukları anlatan Gülüm, “Şimdi, gasp etmek için yeni yöntemler bulmaya çalışıyorsunuz, yeni yollar denemeye çalışıyorsunuz ama şunu unutuyorsunuz: Karşınızda milyonlarca halk var, kendi iradesine sahip çıkacak halk var, kadınlar var, gençler var, ezilenler var. Bu ülkede ötekileştirdiğiniz, yok saydınız, nefret suçlarına kurban ettiğiniz LGBTİ+'lar var. Bu ülkede engelliler var, oy kullanmasını bile sağlamadığınız, oy kullanmasının önüne geçtiğiniz binlerce engelli var. İşte, sizin yaptığınız bu zulme karşı binler bir arada olacak hem sandıklarına hem geleceğine sahip çıkacak, bu ülkenin barışına sahip çıkacak, adaletine sahip çıkacak, kendi geleceğini kendi kuracak, koltuklarınızdan da sizi edecek emin olun” diye belirtti.

‘HAKİMLER SİZE NE KÖTÜLÜK YAPTI?’

Kanun teklifinde yer alan 5’inci maddeye dair söz alan CHP Milletvekili Ali Mahir Başarır, “En kritik madde, bana göre en sakıncalı maddelerden bir tanesi bu. Kıdemli hakimler yerine ‘birinci sınıf’ ya da ‘birinci sınıfa ayrılmış hâkim’ kavramını getirdiniz. Onlar seçim kurulu başkanı olacak. Yıllarını bu mesleğe vermiş bu hâkimler, yirmi yıldır seçim yapıyorsunuz, size ne gibi bir kötülük yaptı merak ediyorum ama seçimler yaklaştıkça kaybetme korkusu sizi hukuki cambazlıklara itiyor, sizi ‘Bir milletvekilini daha nasıl aşırırım, fazla alırım?’ olgusuna itiyor” diye konuştu.

‘ŞAİBE KARIŞIR’

Cumhurbaşkanlığına seçim yasaklarından muaf olmamasını eleştiren Başarır, şöyle devam etti: “Şimdi, bu yasa Meclisten geçti -ben çok merak ediyorum- Cumhurbaşkanının önüne geldi. 298 sayılı Seçim Yasası'nın 65'inci maddesinden ‘bakanlar’, ‘başbakan’ ibareleri çıktı, ‘Cumhurbaşkanı’ ibaresi de konulmadı. İmzalarken bence yüzünün kızarması lazım, ‘Hak etmiyorum ben bunu’ demesi lazım, ‘Türkiye altmış yıldır böyle bir rezaleti görmüyor’ demesi lazım ama maalesef, aklınız, mantığınız, hukuk bilginiz... Yani hırslarınız her şeyin önüne geçmiş. 65'inci maddeye mutlaka ve mutlaka ‘Cumhurbaşkanlığı’ ibaresini koymak zorundasınız yoksa bu seçime şaibe karışır, bu seçime haksızlık, adaletsizlik karışır.”

KIZILDERE KATLİAMINDA YAŞAMINI YİTİRENLERİ ANDI

Görüşmelerde 6’ncı madde üzerine söz alan HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları, sözlerine Kızıldere Katliamı’nda yaşamını yitirenleri anarak başladı. Hatimoğulları, 30 Mart 1995'te Hatay'ın Samandağ ilçesinde DEP İlçe Başkanlığı yapan Mehmet Latifeci ve babası Yahya Latifeci'nin katledilişinin 27'nci yıl dönümü olduğunu hatırlatarak, “Onlar, Susurluk uzantısı çete tarafından katledildiler. Ruhları şad olsun, onları saygıyla anıyorum. Mücadeleleri mücadelemizdir” diye belirtti.

‘HİLELERLE HAZIRLANDIĞINIZI İTİRAF ETTİNİZ’

Hakimlerin kura ile belirlenmesine dair düzenlemeyi eleştiren Hatimoğulları, “İktidar, kendi atadığı hâkimlerin seçim kurullarına girme şansını artırmak istiyor, bu da seçim güvenliğini tam anlamıyla tehlikeye sokmak demektir. Bununla ilgili hiçbir hukuki ve mantıklı bir açıklama iktidar tarafından yapılmış değildir. Sözde kurayla yapılacak olması, onun şeffaf olacağı anlamı varmış gibi bir imaj yaratmaya çalışsa da biz AKP'nin, Cumhur İttifakı'nın şeffaflığını bir ülke bütünlüğüyle biliyoruz zaten. Şaibenin daniskası olacak ama Allah var, şaibe ve hilelerle seçime hazırlandığınızı kamuoyuna bizden daha iyi anlattınız Cumhur İttifakı olarak bu yasayla birlikte” dedi.

2019’daki İstanbul seçimlerini hatırlatan Hatimoğulları, “Sandıkta kaybedeceklerinizi asla hâkimlerle kazanamayacaksınız” dedi.

Kanun teklifinin 7’nci maddesinin görüşmelerinin tamamlamasıyla ikinci bölüme geçildi. HDP, CHP ve İYİ Parti tarafından verilen önergeler reddedildi.

Kanun teklifinin görüşmeleri ikinci bölüm üzerinde muhalefet partilerinin konuşmalarıyla sürüyor.