Rawest Araştırma, Mayıs 2024 tarihli 'Kürt Meselesi, Kürt Siyaseti ve Demirtaş' araştırmasını yayınladı. 1406 kişi ile yüz yüze yapılan görüşmelerde, Kürtlerin siyasete olan ilgisi, Kürt sorununa ilişkin düşünce ve talepleri, yerel seçim sonuçları hakkında fikirleri, siyasi liderlerin ne kadar itibarlı olduğu ve Selahattin Demirtaş hakkında düşüncelerini incelendi.
Araştırma katılanların 48.8'i kadın, yüzde 51.2'si erkek olurken yaş dağılımı ise şöyle oldu:
17-29: yüzde 40.1
30-39: yüzde 42.4
50 ve üzeri: 17.5
Mesleki dağılım:
Çalışan: yüzde 46
Ev kadını: yüzde 26.2
Öğrenci: yüzde 13.8
İşsiz: yüzde 9.8
Emekli: yüzde 4.2
Eğitim Durumu:
Lise altı: yüzde 34.8
Lise: yüzde 33.1
Lise Üstü: yüzde 18.3
Öğrenci:yüzde 13.8
KÜRTLER KENDİLERİNİ HANGİ KİMLİKLE TANIMLIYOR?
- Türkiye'de anaakım kimlikler Türklük ve milletçilikken Kürtlerde özgürlükçülük öne çıkıyor.
- Kürtler, Türklerden farklı olarak: seküler değil, özgürlükçüler ya da sekülerleri kendilerini özgürlükçü olarak görüyor.
- Muhafazakar, İslamcı değil dindarlar ya da muhafazakarları kendilerini dindar olarak görüyor.
- Dolayısıyla her ikisinde de daha yumuşak bir tutumları var. Nitekim Kürtlerdeki sekülerlik- muhafazakarlık gerilimi Türklerdeki gibi aynı sertlikte olmuyor.
KÜRT OLMAK NE DEMEK?
Katılımcılara yöneltilen 'Kürt olmak ne demek' sorusuna verilen cevaplara göre;
Kürt, Kürtlüğü sahiplenen, mazlum ve mücadeleci kişidir.
Kürt olma tanımlamalarında Kürt kimliğini benimsemek, mağduriyet ve direnç/mücadele gibi kavram grupları öne çıkıyor.
KENDİNİZİ NE KADAR KÜRT OLARAK GÖRÜYORSUNUZ?
Katılımcılara sorulan 'Kendinizi ne kadar Kürt olarak görüyorsunuz' sorusuna verilen yanıtlara göre alınan sonuçlar söyle:
Kürt kimliği Türkiye'de artık yüksek sesle ve açıklıkla ifade edilen bir kimlik.
Kürtlerin yarısı kendini 'yüksek düzeyde Kürt' olarak görüyor.
Bununla birlikte yüzde 15-20 arasında Kürt nüfus da bu alandan geri duruyor: Yüzde 14 kendini düşük düzeyde Kürt görüyor ve yüzde 13 Kürt olmaktan gurur duyma önermesine katılmıyor.
Araştırma sonuçlarına göre:
Kürtler Kürt kimliğini sahipleniyor.
Kurdish Barometer'in Kürtlükten gurur duyma, kendini Kürt olarak görme düzeyi ve anadilinde eğitim gibi tutumlar gibi değişkenliklerle oluşturduğu 'Kürt kimliğini sahiplenme endeksine göre, Kürtlerin üçte ikisi (yüzde 67.4) Kürt kimliğini güçlü bir şekilde sahipleniyor.
KÜRT SORUNU VAR MI?
Araştırma sonuçlarına göre, katılımcıların yarısından fazlası Türkiye'de bir Kürt sorunu olduğunu düşünüyor ve üçte ikisi önemli bir sorun olarak tanımlıyor.
Kürt sorunu ile Kürtlerin sorunu ayrımını yapan ise yüzde 17.
Sorun yok diyenler yüzde 15'te kalıyor.
Katılımcıların yarısı Kürt sorununun kaynağında devletin olduğunu düşünüyor.
Kürt sorunu, kimliğin tanınması ve Kürtlere yönelik ayrımcılıklarla ilişkilendiriliyor.
ANADİLİNDE EĞİTİM
Katılımcıların yarısına yakını eğitimin iki dilli olması gerektiğini düşünüyor.
Yarısına yakını Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı bölgelerde Kürtçenin hizmet dili olması gerektiğini ifade ediyor.
KÜRTLER SİYASETE NE KADAR İLGİLİ?
Araştırma sonuçlarına göre, Kürtler eskisi kadar siyasete ilgili değiller. Sadece üçte ikisi siyasetle ilgileniyor.
Siyasete ilgi batıda daha yüksek.
DEM Parti seçmeni diğer seçmenlere göre siyasetle daha ilgili.
Kürtler, Türkiye'nin yeni bir siyasi partiye ihtiyacı olduğunu düşünmüyor.
KÜRTLER HANGİ PARTİLERE DAHA YAKIN HİSSEDİYOR?
KÜRTLER SEÇİM SONUÇLARINDAN NE KADAR MEMNUN?
Kürtler yerel seçim sonuçları karşısında ihtiyatlı. Türkiye için sonuçların iyi olduğunu düşünüyorlar.
Batıdaki Kürtlerde yerel seçim sonuçlarından memnuniyet daha yüksek.
KÜRTLERİN GÖZÜNDE HANGİ LİDER NE KADAR İTİBARLI?
Araştırma sonuçlarına göre Kürtler siyasetçilerden en çok Selahattin Demirtaş'ı itibarlı görüyor.
Demirtaş'ın ardından Ekrem İmamoğlu ve Leyla Zana geliyor.
KÜRTLERİN GÖZÜNDE SELAHATTİN DEMİRTAŞ
Araştırma göre Demirtaş'ın Kürtler için en büyük anlamı kimliklerinin savunucusu olması.