Ülkede giderek derinleşen ekonomik kriz ve hayat pahalılığı koşulları içerisinde özellikle elektriğe yapılan zamlar halkı artık sokağa dökerken, Alevilerin inanç merkezleri olan Cemevlerine ticarethane tarifesi üzerinden yüksek elektrik faturaları kesilmesine tepkiler büyüyor. Alevi örgütleri, Cemevleri’nin ibadethane statüsüne alınması için yargıya başvurdu. Dersim’in Nazimiye ilçesinde bulunan Düzgün Baba Ziyaretleri Kültür, Kalkınma ve Yardım Derneği’ne, işyeri sayılarak Maliye tarafından son 3 yılda 60 bin TL vergi cezası kesildiği ortaya çıktı. Kesilen bu cezaların gerekçesini ise Cemevi yönetimi tarafından yapılan harcamalar oluşturdu.

Dernekler Yönetmeliği’nin Ek 13. Maddesi’nde kesilen dekontların harcama belgesi olarak kullanılabileceği yönünde kesin hüküm bulunmasına rağmen Maliye tarafından yapılan denetimlerde işyeri olarak kabul edilen Cemevi’nde makbuz kesilerek yapılan harcamalar konusunda fatura kesilmediği için para cezaları kesildi. Bunlar arasında Cemevi’nin ısınma sorununu gidermek üzere 500 liraya alınan soba için 3 bin TL, lokma dağıtmak üzere 600 liraya alınan tereyağı için yine 3 bin TL gibi kesilen cezalar var.

KAYMAKAM SGK'YA ŞİKAYET ETTİ

Cemevi’ne 2019-2020 yıllarında kesilen 30 bin TL’yi bulan vergi cezaları konusunda kapısını çaldıkları İlçe Kaymakamı ve Tunceli Valisi’nin kendilerine durumun düzeltileceği vaadinde bulunması üzerine dernek yöneticileri kesilen cezalara ilişkin mahkemeye itirazda bulunmadı. Ancak bu olayın üzerinden çok geçmeden daha önce Düzgün Baba Cemevi başkanı ve yöneticilerini “Devletin gücünü göreceksiniz” diyerek tehdit eden İlçe Kaymakamı Uğur Tutkan, Cemevi’nde temizlik yapan, çay dağıtan, lokma pişiren ve diğer hizmetlerini yürüten, aralarında 80-90 yaşındaki pir ve anaların da bulunduğu 30 kişilik isim listesini "kayıt dışı işçi çalıştırıyorlar" gerekçesiyle Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İl Müdürlüğüne gönderip, cezai işlem uygulamasını talep etti. 

Kaymakam’ın bu şikayeti üzerine 15 Mart 2021’de Cemevi’ne gönderilen tebligatta, “…kayıtlarımızın incelenmesi neticesinde adı geçen derneğe ait işyeri tescilinin olmadığı ve bu nedenle isimleri belirtilen kişilerin adı geçen dernekte sigortalı olmadığı tespit edilmiştir” denildi. Tebligatta işyeri ve çalışanlarının 30 gün içerisinde SGK’ya sigortalı olarak bildirilmemesi halinde işyerinde denetim yapılacağı ve idari para cezası uygulanacağı kaydedildi. 

2021 yılı sonu itibariyle yapılan harcamalar yine faturalandırılmadığı için 30 bin TL dolayında mali ve idari para cezası kesilmesiyle Cemevi’nin maliyeye borcu 60 bin TL’ye yükseldi. 

CEMEVİ BAŞKANI: TAMAMEN HUKUKSUZ

Nazımiye Kaymakamı Uğur Tutkan tarafından son 3 yıldır ağır mali ve idari para cezaları ile karşı karşıya kaldıklarını dile getiren Düzgün Baba Cemevi Başkanı Sinan Kırmızıçiçek, kesilen cezasının tamamen hukuksuz olduğunu söyledi. Kırmızıçiçek, kesilen cezalar konusunda daha önce kaymakam ile gerçekleştirdikleri görüşmeye dair, “Kendileri dönüp cezalara baktıklarında cezaların hukuksuzluk olduğunu gördüler ve ‘Arkadaşlarımız hata yapmış, mevzuata hakim değiller. Bu konuda biz gereken düzenlemeyi yapacağız ve cezayı düşüreceğiz. Kamuoyuna bir şey anlatmayın’ diyerek söz verdiler” bilgilerini paylaştı.

O dönem yaptıkları görüşmeler sonrası cezaların geri çekilmesini beklerken, kaymakamın SGK İl Müdürlüğüne 30 kişilik isim listesi göndererek, Cemevi’nde kaçak işçi çalıştırıldığı yönünde beyanda bulduğunu anlatan Kırmızıçiçek, bir inanç merkezi olan Cemevi’nde dağıttıkları çaylara, lokma için aldıkları tereyağına, öğrencilere verdikleri burslara bile ceza kesildiğini ifade etti.

‘KÖYLÜDE FATURA MI BULUNUR’

Kırmızıçiçek, “Köylülerden 600 liraya tereyağı alıp, lokma pişirmişiz cem evinde. Bunu gider olarak dernek defterine geçirip kayıt altına almışız. 600 liraya aldığımız yağa 3 bin lira ceza kesmişler. Alınan tereyağının faturası yok diye. Köylüde fatura mı bulunur! Böyle absürt nedenlerden dolayı cezalar vermişler. Yine öğrencilere burs vermişiz. Dosyada var ama gider makbuzu yok denilmiş. Bundan kaynaklı 18 bin lira ceza kesilmiş vermiş. Köylerde lokma kurban dağıtmışız, Dersim merkezden Cemevi’ne araç kaldırmışız, bu giderlerin hepsine ceza kesmişler. Son 3 yılda Düzgün Baba’da yaptığımız bütün etkinliklerin neredeyse hepsine ceza kesmişler” diye konuştu.

Kırmızıçiçek, Cemevlerine kesilen cezalara karşılık 10 Şubat’ta Dersim Barosu’na başvurarak hukuki destek talebinde bulunduklarını da belirtti.

‘ZULÜM SİLSİLESİNİN DEVAMI’

Maruz kaldıkları bu yaklaşımın “Alevilerin bin yıllardır bu topraklarda yaşadığı zulüm silsilesinin devamı” olduğunu söyleyen Kırmızıçiçek, “Cemevi’ne ticarethaneymiş gibi bakmak, bir cezalandırma mantığı ile yaklaşmak doğru değildir. Bu Aleviliğe tahammülsüzlüktür. Alevilik felsefesi ve inancı bu şekilde cezalandırılıyor. Son dönemde gördüğümüz şey; eğer itaat ederseniz ödüllendiriyorsunuz, makam-mevki veriliyor, kurumlarda müdürlük veriliyor. Ama hak ve hakikat için mücadele ediyorsanız, bu toplumun dili, kültürü, inancı için hizmet edip mücadele ediyorsanız bir şekilde böylesi cezalarla, sindirme politikalarıyla karşı karşıya kalıyorsunuz. Ama bizler hiçbir şekilde geri adım atmayacağız. Bu konuda insanlarımıza duyarlılığa davet ediyoruz. Düzgün Baba bu halkın önemli bir inanç merkezidir. Dolayısıyla hiçbir şekilde cemevimize, inanç yerlerimize dönük böylesi yaklaşımları kabul etmemelidirler” diyerek, kamuoyunu kendileriyle dayanışmaya davet etti.

MA / Cengiz Özbasar