Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) kapatılması istemiyle yeniden dava açtı. Başsavcı Bekir Şahin imzasıyla Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) sunulan iddianamede, 500 partili hakkında siyasi yasak ve partinin banka hesaplarına tedbir konulması istendi. Şahin’in ilk başvurusunda iddianamede usul yönünden eksiklikleri tespit eden AYM, Anayasa'nın 68 ve 69. maddesindeki "Odak olma" fiili kapsamında, “Partililerin, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne aykırı eylemlerin odağı haline geldiği” iddiasıyla ilgili eylemlerinin iddianamede yeterince işlenmediğini belirterek, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na iade etmişti. Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Bekir Şahin, 1 Haziran’da iddianameyi yeniden hazırladıklarını duyurmuştu.  HDP’nin kapatılması istemiyle yeniden açılan davanın ardından hukuki sürecin nasıl işleyeceğini derledik.

TEKRAR İADE EDİLEBİLİR

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan başvuru üzerine, AYM’de “Ceza davası” prosedürü izlenecek. AYM Genel Kurulu, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) davanın mahiyetine uygun hükümleri uygulamak suretiyle dosya üzerinden incelemede bulunacak. Görevlendirilecek raportörün, ilk incelemeye ilişkin raporunu tamamlayarak AYM heyetine sunmasının ardından heyet, davaya ilişkin ilk incelemesini yapacak ve iddianamenin kabul edilip edilmediğine dair karar verecek. AYM, iddianamede eksikler olması durumunda tekrar Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na iade edebilecek. AYM’nin kararını verme süresi CMK hükümlerine göre, iddianamenin mahkemeye gönderilmesinden itibaren 15 günü geçemeyecek.

ÖN SAVUNMA

İddianamenin kabul edilmesi halinde, ön savunma için HDP'ye gönderilecek. HDP'nin, AYM’nin tanıdığı süre içinde ön savunmasını yapması gerekiyor. Ancak parti bu sürenin uzatılması için başvuru yapabilecek. Ek süre talebini ise AYM karara bağlayacak. Parti tarafından ön savunmanın verilmesinin ardından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, esas hakkındaki görüşünü sunacak. Bu görüş de HDP'ye gönderilecek ve AYM tarafından belirlenecek tarihlerde, Şahin sözlü açıklama, HDP yetkilileri de sözlü savunma yapacak.

KAPATMA İSTEMİ

Bu sürecin ardından davaya ilişkin bilgi, belgeleri toplayacak raportör, esas hakkındaki raporunu hazırlayacak. Bu işlemler sürerken, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ve HDP, ek delil veya yazılı ek savunma verebilecek. Raporun Anayasa Mahkemesi üyelerine dağıtılmasının ardından AYM Başkanı Zühtü Arslan, toplantı için bir gün belirleyecek, üyeler belirlenen günde bir araya gelerek kapatma istemini esastan görüşmeye başlayacak.

ÜÇTE İKİ ÇOĞUNLUK

HDP hakkındaki kapatma davasını 15 kişiden oluşan Anayasa Mahkemesi heyeti karara bağlayacak. Bu karar, toplantıya katılan üyelerin üçte iki oy çokluğuyla, 15 üyenin 10'unun oyuyla karar verilebilecek.

5 YILLIK SİYASİ YASAK

Yüksek Mahkeme, HDP’nin kapatılmasına yönelik karar verebileceği gibi kimi tedbirler de alabilir. Mahkeme, HDP üyeleri ve kurucuları da dahil olmak üzere, kimi HDP’liler hakkında siyaset yasağı koyabilir ya da hazine yardımının kesilmesine karar verebilir. AYM’nin, siyasi yasak istenen partililerin beyan ve eylemleriyle partinin kapatılmasına neden olduğunu belirlemesi halinde, bu kişiler kesin kararın Resmi Gazete'de gerekçeli olarak yayımlanmasından itibaren 5 yıl süreyle bir başka partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi olamayacak.

TEK BAŞVURU AİHM

AYM’nin vereceği karar kesin ve bağlayıcı olacak. HDP’nin, AYM’nin kararına karşı başvurabileceği tek mekanizma olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) de “Yürütmeyi durdurma” yetkisine sahip değil ancak ihlal kararı verilebilir.

Mezopotamya Ajansı / Zemo Ağgöz