Bafra T Tipi Kapalı Cezaevi’ne, 3 Ocak tarihinde eşinin görüşüne giden H.M., cezaevi görevlilerinin aramalarda kadınların pedine ve küçük çocukların pantolonunun içine kadar arama yaptıkları yönünde bilgi aldığını aktardı. H.M., yaşanan hak ihlallerini HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’na  gönderdiği mektup aracılığıyla anlattı. 

Mektupta şu ifadeler yer aldı: “Bafra T Tipi Kapalı Cezaevi’nde kadınların pedine varana kadar arama yapıyorlar, çocuklara da aynı şekilde pantolon içine varana kadar arama yapıyorlar. Bugün yeni tanıştığım bir kadının 5 yaşındaki oğlu bir daha görüşe de gelmek istememiş sırf bu aramalar yüzünden. Babası çok özlediği için annesi zar zor ikna edip getirmiş. Annenin ricası ile anne gözetiminde bakmışlar çocuğa. Kapalı görüşte bile böyle yapıyorlar. Kadınların sütyenlerinin içine bile bakıyorlar. Eşim Erzurum'dan Bafra'ya yeni nakledildi. Erzurum'da böyle bir muamele görmedim ben. Bugün 03 Ocak 2020'de ilk defa görüşe gittim ve şok oldum. Çocuklarımı babalarını görmeye götürmemeyi düşünüyorum artık.”

‘TRAMVATİK BİR OLAY’

Sosyal hizmet uzmanı ve çocuk hakları aktivisti Emrah Kırımsoy, çıplak aramanın bir hak ihlali ve 5 yaşındaki bir çocuğa yapılmasının kabul edilemez olduğunu belirtti. Kırımsoy, şöyle değerlendirdi: “Öyle bir teknolojideyiz ki hiçbir şekilde çıplak aramaya ihtiyaç yok. Çıplak arama, bedensel söz hakkının sınırlarına doğrudan bir müdahale. Güvenlik kaygısı nedeniyle insan onuruna karşı yapılan bir eylem olarak da değerlendirilebilir. Güvenlik algısının, karşısındaki insanları araçsallaştırması ve insani ilişkiden uzak olması, gerçekten çok hüzünlü ve insan hak ihlali. Çocuk üzerindeki etkisi ise bedenine yönelik söz hakkına müdahale, bunun tekrar yapılabilir hale gelmesi gibi büyük etkilere maruz bırakıyor. Her çocuk bundan başka türlü etkilenebilir. Çok tramvatik bir olay. Çocuğun adına konuşmak doğru olmayabilir belki ama utanma, kirlenme, ‘bunları yaşayacaksam neden buraya bir daha geleyim’ diyebilir.”

‘YASAL OLARAK MÜMKÜN DEĞİL’

Ankara Barosu Çocuk Hakları Komisyonu’ndan avukat Hasan Erdoğan, yasal olarak 5 yaşındaki bir çocuğa bu şekilde bir arama yapılmasının mümkün olmadığını söyledi. Erdoğan, “Cezaevlerine girişte iki kapıdan geçilir. Birincisi ana kapıdır ve x-ray cihazı vardır ve çok hassas cihazlardır. Yani üzerinizde bir toplu iğne bile olsa görünür. Birde ayrıca bağımsız bölümler vardır, örneğin kadın cezaevi, çocuk cezaevi gibi bağımsız bölümler vardır. O bağısız bölümlere giderken, daha detaylı arama yapılır. 5 yaşındaki bir çocuğun fiziki aranması ya da çıplak aranmaya maruz kalması ciddi bir hak ihlalidir” diye konuştu.

‘YAPILMAMASI GEREKİR’

Erdoğan şöyle devam etti: “Bu konuda ancak çok olağanüstü hallerde yani çocuk x-ray cihazından geçerken eğer x-ray cihazı öter de bir şekilde tespit edilemezse, fiziki arama yapılabilir ama bunun çıplak arama olması doğru bir şey değil. Bunun yapılmaması gerekir.”

MECLİS’E TAŞINDI

Söz konusu iddiaları Meclis gündemine taşıyan Gergerlioğlu, Meclis Başkanlığı’na yazılı soru önergesi verdi. Gergerlioğlu, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün yanıtlaması istemiyle şu soruları sordu: 

" * Bafra T Tipi Kapalı Cezaevi’nde bahsi geçen iddialar doğru mudur? Eğer bu iddia doğruysa neden bu şekilde bir arama yapılmaktadır?

* Eğer insan hakları ihlalleri yapıldığı iddiaları doğruysa ihlal eden personeller hakkında açılmış bir soruşturma var mıdır? Varsa akıbeti nedir?

* Eğer bu iddialar doğruysa cezaevlerinde arama esnasında gelen çocukların pantolonlarının içine bakılması hangi tüzük ve yönetmelikte yer almaktadır? 

* Hükümlü ve tutuklu yakınlarının görüşe girmek üzere iken yapılan aramalar hangi safhalardan geçmektedir.

MA / Diren Yurtsever