İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi, Meclis'te görüşülen "Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine Kanun Teklifi"nde sivil toplum örgütlerine kayyım atamalarını içeren tasarıya ilişkin basın açıklaması yaptı. Taksim'de bulunan İHD binası önünde yapılan açıklamaya, İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin ile çok sayıda STK temsilcileri katılırken, “Sivil Toplum susturulamaz” pankartı taşındı. 

Açıklamada, İHD, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), Eşit Haklar İçin İzleme Derneği, GÖÇ-İZ DER, ÖHD İstanbul Şubesi, MLSA ve DK-DER’in de aralarında olduğu 341 STK'nin imzası yer aldı. 

İNSAN HAKLARINA AYKIRIDIR

İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin, Meclis’te görüşülen kanun teklifinin Anayasa, örgütlenme özgürlüğüne ve uluslararası insan hakları sözleşmelerine aykırı olduğunu belirterek, “Teklifin amacı ve ismi ile hiç ilgisi olmadığı halde, yardım toplama ve dernekler kanunlarında yapılan değişiklikler ile mevcut dernek ve vakıfların yardım toplama faaliyetleri ve örgütlenme özgürlüğü ciddi şekilde kısıtlanmakta ve İçişleri Bakanlığı’nın dernekler üzerindeki siyasi vesayetini sağlayacak yeni düzenlemeler içermektedir” dedi. 

DERNEKLER TEK BİR İMZA İLE KAPATILIR

Keskin, teklifin yasalaşması durumunda, başta insan hakları dernekleri olmak üzere, kadın hakları, mülteci hakları, çocuk hakları ve LGBTİ+ hakları alanında faaliyet gösteren dernek ve vakıflar, çeşitli hukuk dernekleri, sosyal mücadele yürüten dernekler ile sosyal yardım için fon kaynakları kullanan dernekleri, hemşeri dernekleri, spor kulüpleri, farklı inanç gruplarının dernek ve vakıflarının tümünün tek imza ile kapatılma riskiyle karşı karşıya olacağını, bu konuda açılacak idari davaların yıllarca süreceği için pratikte “hızlı kapatma” prosedürünün yaratılacağını kaydetti.

TASARININ GEREKÇESİ 

“Teklifin genel gerekçesi, Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tarafından 2019 yılında hazırlanan rapor ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararları göz önünde bulundurularak; terörizm finansmanı ve aklama suçları ile mücadelede uluslararası standardı yakalamak olarak belirtilmiştir” diyen Keskin, çıkarılmak istenilen kanun teklifinin uluslararası insan haklarına aykırı olduğunu yineledi. 

‘KANUN TEKLİFİNDEN VAZGEÇİLSİN’

Türkiye’de yaklaşık 120 bin civarında dernek bulunduğunu dile getiren Keskin, Türkiye’deki sivil toplumun tamamını ilgilendiren böylesi önemli bir konuda sivil toplumun dışlanarak ve hiçbir sosyal tarafın görüşü alınmadan hazırlanan kanun teklifinden vazgeçilmesini istedi. 

İZMİR

İzmir’de, Aktif Engelliler Derneği, Alevi Bektaşi Federasyonu, Buca Evka1 Kadın Kültür Dayanışma Evi, Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Demokrasi Dostluk Dayanışma Derneği, Demokratik Alevi Derneği (İ-DAD), Ege Çevre ve Kültür Derneği, Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP), Ege Mahallesi Selanikliler Kültür ve Yardımlaşma Derneği, Ege TUHAY-DER, Emek ve Onur Derneği, Engelliler Meclisi, Eşit Yaşam Derneği, Genç LGBTİ+ Derneği, Güzeltepe Kültür Evi Derneği, Hak İnisiyatifi Derneği, Halklar Arası Dayanışma Köprüsü Derneği, İmece Dostluk ve Dayanışma Derneği, İnsan Hakları Derneği (İHD), İnsan Hakları Gündemi Derneği, İzmir Dayanışma ve Bilimsel Araştırma Derneği (İDA), Dersim Kültür ve Dayanışma Derneği, İzmir Kadın Dayanışma Derneği, İzmir Kent Konseyi, Müzisyen ve Sahne Sanatçıları Derneği, Müzisyenler Derneği, Suruçlular Kültür ve Dayanışma Derneği, İzmir Yenişehir Romanları Kalkındırma ve Güzelleştirme Derneği, Karabağlar Kent Konseyi, Konak Kent Konseyi, Mülkiyeliler Birliği, Mülteci-Der, Narlıdere Ağrılılar Derneği, Narlıdere Çağdaş Erzincanlılar Eğitim Kültür Derneği, Narlıdere Çorumlular Derneği, Narlıdere Diyarbakırlılar Derneği, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Roman Kültürü Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, Sivas Yıldızeli İslim Köylüleri Derneği, Tevgera Jinên Azad (TJA), Tüm Emekli Sen Narlıdere Temsilciliği ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Meclis'te görüşülen "Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine Kanun Teklifi"nde sivil toplum örgütlerine kayyım atamalarını içeren tasarıya ilişkin ortak basın açıklaması yaptı.

Konak ilçesinde bulunan Eski Sümerbank önünde yapılan açıklamaya sivil toplum kuruluşu temsilcileri katıldı. “Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine Kanun Teklifi anayasa, ifade ve örgütleme özgürlüğüne aykırıdır! Sivil Toplum susturulamaz” pankartı taşındı. Hazırlanan ortak basın metini TİHV Genel Sekreteri Coşkun Üsterci okudu.

‘ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜNE AYKIRI’

Üsterci, 19 Aralık görüşülerek olan teklifin başta Anayasa olmak üzere uluslararası insan hakları sözleşmelerine, ifade ve örgütlenme özgürlüğüne tümüyle aykırı olduğunu belirtti.  Yasa teklifinin, amacının ve ismi ile hiç ilgisi olmadığını dile getiren Üsterci, “Yardım Toplama ve Dernekler Kanunlarında yapılan değişiklikler ile mevcut dernek ve vakıfların yardım toplama faaliyetleri ve örgütlenme özgürlüğü, dolayısıyla da ifade özgürlüğünü ciddi şekilde kısıtlanmakta ve İçişleri Bakanlığı’nın dernekler üzerindeki siyasi vesayetini sağlayacak yeni düzenlemeler içermektedir. Mevcut uygulamalarda kimi zaman aylarca süren denetimlerin olduğu düşünüldüğünde genişletilen bu denetim yetkisi, her bakımdan kaygı vericidir. Söz konusu tekliften dernekler, vakıflar ve yardım toplama ile ilgili maddeler derhal geri çekilmelidir" dedi.