Diyarbakır’ın merkez Bağlar ilçesine bağlı Kaynartepe Mahallesi’ndeki 53 bin metrekarelik alan, 25 Eylül 2020 tarihli ve 3027 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’un  2. ve ek 1. maddeleri gereğince “riskli alan” ilan edilerek, kentsel dönüşüm kapsamına alındı. Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Diyarbakır Şubesi, kentsel dönüşüm kararına dair dernek binalarında basın toplantısı düzenledi.

ÖHD Eşbaşkanı Bünyamin Şeker ve çok sayıda dernek üyesi avukatın katıldığı toplantıda açıklamayı Diyarbakır Şube Eşbaşkanı Halise Dakalı okudu.

'KAYGIYLA TAKİP EDİYORUZ'

Kentsel dönüşüm projeleri için teknik, ekonomik, sosyal ve toplumsal birçok araştırmanın yapılması gerektiğini belirten Dakalı, fakat Türkiye’de yapılan kentsel dönüşüm projelerinin insan yaşamını esas almaktan ziyade rant sağlama aracına dönüştüğünü söyledi.  Dakalı, bu duruma örnek olarak ise, yakın zamanda Diyarbakır’ın Sur ve Mardin’in Nusaybin ilçelerinde amaç dışındaki kentsel dönüşüm projelerini gösterdi. 

Dakalı, "Türkiye’de uygulanan örneklerin çoğu insan onuruna yakışır, halkın öncelikli olduğu projeler değil, rant çevresinde yandaşların kavgaları arasında eriyen projeler haline gelmiştir. Kentin dokusunu işlemeyen saray motifleri ile bezenmiş kopya projeler ile kent tarihini, kültürünü yok eden, toplumu ve kentleri kimliksizleştiren bir 'kentsel dönüşüm' kabul edilemez. Halkın ve kent dinamiklerinin dahil edilmeden uygulamaya geçirilen kentsel dönüşüm projeleri, halkı göçe zorlayan ve yaşam alanı olarak kullanılmayan, ticaret alanlarını yandaşlara peşkeş çeken bir dönüşüm haline gelmiştir. Bu sebeple, Kaynartepe Mahallesi’nde yapılması düşünülen kentsel dönüşüm projesi sürecini kaygı ile takip etmekteyiz" dedi.

'SUR'DA HALK MAĞDUR EDİLDİ'

Kentsel dönüşüm projelerinin uygulandığı bölgelerde halkın sağlıklı ve yeterli bir şekilde bilgilendirilmediği, bazı örneklerde halkın başka alanlarda yaşamaya mecbur bırakılarak bölgeden tasfiye edildiğini vurgulayan Dakalı, Sur’da yapılan kentsel dönüşüm ile yüzlerce kişinin mağdur edildiğini ifade etti. 

Dakalı, Sur'da imzalanan protokollerin hak sahiplerinden gizlendiği ve talep edilmesine rağmen kendilerine verilmediğini de belirtti.

Yurttaşların protokol ya da sözleşme imzalamasının lehlerine olacağını, Sur'da yaşayan yurttaşların kamulaştırma ve kentsel dönüşüm projeleri sonucunda yasal olarak kendilerine tanınan kira yardımı ve kredi faiz desteğinden yoksun bırakıldıklarını söyleyen Dakalı, birçok yurttaşın kira yardımını ya hiç almadığı ya da belirli bir süre aldıktan sonra bu haklarından yoksun bırakılarak mağdur edildiklerini kaydetti. Dakalı, yurttaşların ekonomik güçlerini aşan yaşam alanlarına göç etmek zorunda kaldıklarını ve ekonomik, sosyal birçok sorunla baş başa bırakıldığına tanıklık ettiklerini dile getirdi.

‘DİKKATLİ OLUN!’ UYARISI 

Dakalı, kentsel dönüşüm projesi hedefindeki Kaynartepe Mahallesi sakinlerine şu sözlerle seslendi: "Geçmişte tecrübe ettiğimiz mağduriyetlerin benzerlerini yaşamamaları için çeşitli aracıların protokol veya sözleşme imzalamak amacıyla yönlendirdiği şahıslara itibar etmemelerini, Anayasa ile güvence altına alınan mülkiyet hakları kapsamında kanun tarafından kendilerine tanınan hakların talepleri noktasında mutlaka tanıdıkları güvendikleri hukukçulardan destek almalarını öneriyoruz. Bu konuda herkesi duyarlı olmaya davet ediyoruz."