Van'ın Erciş ilçesinde yaşanan depremin ardından 2 yıl geçmesine rağmen depremzedelerin sorunları yetkililerin yanlış politikalarından kaynaklı çözülemiyor. Köylerde yaşayan ve evleri depremde hasar gören depremzedeler, AFAD'ın hasarlı evlere dönük ödeme yapacağı ve kredi imkanı sağlayacağı bilgilendirmesi üzerine evlerini tamir etmek için inşaat malzemesi satan esnaflardan aldıkları malzemelerin parasını vaad edilen kredilerin ödenmemesinden kaynaklı ödemediği için sorunlar yaşıyor. AFAD'ın verdiği kredi sözüne güvenerek ilçe esnafından borç malzeme alarak evlerini yapan köylüler, belirtilen krediyi alamayınca borçlarını ödeyemiyor. Bu durum esnaflar ve köylüler arasında tartışmaların yaşanmasına neden oldu.
'Bana söz verilmeseydi bu borcu yapmazdım'
AFAD yetkililerinin "Evini yap biz sana gerekli krediyi vereceğiz" sözünün ardından borçlanarak evini yaptığını ifade eden Muzaffer İşler, halen kredi alamadığı için mağdur olduğunu dile getirdi. İşler, "İlçeye geldiğimde esnafın yüzüne bakacak yüzüm yok, ne diyeceğimi bilemiyorum. Sabahın 6'sında bankanın önünde kuyruğa geçiyorum fakat banka mesaisi başladığında görevliler her gün olduğu gibi 'bu gün olmadı yarın' ifadelerini kullanarak bizleri oyalıyor. Bizler de bu sözleri borç aldığımız esnafa veriyoruz. Hiçbir gelirimiz yok aldığımız borçları nasıl ödeyeceğiz bilmiyoruz. Muhatap yetkili de bulamıyoruz, kaymakamlığa gidince polis engeliyle karşılıyoruz. Madem devlet vereceği sözleri tutamayacaksa neden bizi bize düşürüyor ki? Yıllardır alış veriş yaptığımız ve yüz yüze baktığımız esnaflarla artık karşılaşmaktan utanıyoruz. Bana bu söz verilmeseydi bu borcu yapmazdım" dedi.
'Bizi faize mahküm ediyorlar'
Yaşanan deprem sırasında evinin yıkılması nedeni ile sadece çocuklarının açıkta kalmaması için verilen vaatler doğrultusunda malzemeyi normal fiyatın üstünde aldığını dile getiren Fahrettin Aslan ise, "Bizi sürekli kandırıyorlar, bize bir sürü kağıt imzalattılar ve halen ödeme yapmıyorlar, malzemeyi borç aldığım esnaflar durmadan bizi sıkıştırıyor. Beni çok fazla zorlarsalar mecburen gidip tefeciden borç alacam. Tefeciden 1 lira alırsan 10 lira fark koyacak, bu sefer bankanın verdiği kredinin tümünü tefeciye versem de bu yükün altından çıkmayacam. Neden bu devlet bizi zor duruma bırakıyor anlayamıyorum" dedi.
'Üç aydır oyalanıyoruz'
Üç aydır sabahın erken saatlerinde banka önüne gelerek beklediklerini dile getiren Fevzi Demir de, "AFAD'ın bize verdiği sözlere inanarak bizlerde esnaflara söz verdik, esnafta başka yerlere söz vermiş, verilen sözler yerine getirilmeyince çeşitli sıkıntıların ve tartışmaların oluşulmasına neden olunuyor. Esnafla bizim aramızda her hangi bir olay meydana gelirse sorumlusu AFAD yetkilileridir" diye konuştu.
Esnaf: Biz de çaresiziz
Konu hakkında görüştüğümüz Erciş esnafları, yaşanan deprem sırasında ciddi zararlara uğradıklarını ve bu zararlarının devlet tarafından karşılanmadığını belirterek, köylülere inşaat yapımı için verdikleri malzemeleri borçla aldıklarını ve kendilerinin de borçlu olduğunu dile getirdi. Esnaflardan Mahmut Bilice, "Devlet neyin ahını bizden soruyor anlamadım gitti. Yaşanan depremin ardından ciddi derecede zarara uğradık, bizi zararlarımız ve yaşadığımız sorunlarla baş başa bıraktılar. Burada binlerce konut yapıldı bu konutların yapılması sırasından bizden tek bir çivi bile aldırtmayarak bize adeta düşman muamelesi yaptılar. Sonra kentsel dönüşüm adı altında bizleri oyalayarak ticari hayatımızda karmaşa yarattılar. Bu da yetmezmiş gibi evleri yıkılan köylülere 'gidin evinizi yapın size kredi vereceğiz' vaatleri verdiler. Köylüler bir liraları olmadan bize geldi borç istedi, tanıdığımız insanlar olduğu için hayır diyemedik ve verdik. Şimdi devlet köylülere verdiği kredi vaadi yerine getirmeyince bize olan borçlar ödenmiyor. Bizlerde çaresiz durumdayız" dedi.
'Sermayemizi tükettik ödeme yapılmazsa iflas edeceğiz'
Yaşanan depremin sıkıntısından çok devletin bu duyarsız yaklaşımları ticaret hayatımızı bitme noktasına getirdiğini belirten Nevzat Kaya isimli bir esnaf ise malzeme almak için çekler yazdığını ifade ederek, "Bir iki kişi olsaydı idare etme şansımız olurdu belki. Onlarca kişiye ciddi anlamda borç malzeme vermişiz. Bu da ciddi bir rakamı ortaya çıkarıyor. Elimizdeki sermayeyi tüketmekle birlikte borçla aldığımız malzemelerin ödeme sürelerinde ödeme yapmamıza engel oluyor. Bankalara ciddi anlamada borçlarımız var ve ödemeler zamanında yapmazsa iflasımızı vermek zorunda kalacağız" dedi
AFAD: Çalışmalarımız sürüyor!
Konu hakkında görüştüğümüz Van AFAD yetkilileri ödemelerin aksadığını kabul ederek konu hakkında çalışmalarının sürdüğünü, bu güne kadar önemli derecede ödeme yaptıklarını ve geride kalan köylüler için gerekli ödemenin kısa sürede yapılacağını ifade etti.
Erciş'te Kredi vaadi esnaf ile köylüyü karşı karşıya getirdi
Van'ın Erciş ilçesinde 23 Ekim 2011 tarihinde yaşanan depremin ardından evleri yıkılan ya da hasar gören yurttaşlar, AFAD tarafından kendilerine evlerinin yapılması için verilen kredi sözlerinin tutulmaması nedeniyle ilçe esnafını karşı karşıya geldi. Borçlarından dolayı ilçede esnaf köylülerin yolunu gözlerken, köylüler de esnafa görünmemek için yolunu değiştiriyor.
Bunlar da ilginizi çekebilir