Türkiye'de gün geçtikçe derinleşen ekonomik kriz nedeniyle tarım ve hayvancılık bitme noktasına geldi. Manisa’nın Turgutlu ilçesinde yaklaşık 40 yıldır tarımla uğraşan Şehmus Kulan, ekonomik kriz nedeniyle üreticilerin nasıl dibe vurduğunu yaşadıkları üzerinden anlattı.
BUĞDAYDAN KAZANDIĞI SAMANA YETTİ
Bu yıl ektiği buğdayın samanla neredeyse aynı fiyata düştüğünü dile getiren Kulan, buğdayın tonuna bin 600 TL fiyat biçildiğini belirtti. Biçtiği 3 ton buğdayın bu fiyattan 4 bin 800 TL yaptığını söyleyen Kulan, buğdaydan kazandığı parayı hayvanları için samana verdiğini ifada etti.
Kulan, “Bu yıl 200 paket saman aldım. 20 TL'den o da 4 bin TL yapıyor. Buğday ile saman nerdeyse birbirine denk fiyatlar. Fakirin elinden bin 500 ve bin 600 liradan toplayarak aldıkları buğday şimdi 2 bin 200 TL'ye satılıyor. Elinde 4 ton buğdayın var ve bunu ofis uzak olduğu için götürüp ofise veremiyorsun, gidiyorsun tüccara boyun eğiyorsun. Tüccar kaç para derse ona satılıyoruz" diye konuştu.
UMDUĞUNU BULAMADI
Çiftçilikten kazanamaması nedeniyle hayvancılığa yöneldiğini belirten Kulan, hayvancılıktan da umduğunu bulamadığını anlattı. 130 angus aldığını dile getiren Kulan, "Danalarımın Urugay’dan gelmesi gerekirken bir kısmı Brezilya’dan geldi. Danalarımın 40 tanesi Mersin’e, 90 tanesi Kocaeli’ye gönderildi. 130 danadan 400 bin TL zarar ettim. O zarar nedeniyle 6 yıl ara verdiğim domates ekimine tekrar döndüm. Acaba para kazanır mıyım? Bu zararı kapatır mıyım, kapatamaz mıyım diye. Şuan bankaya 600 bin TL borcum var. Bittik kardeşim" dedi.
28 KURUŞA DOMATES
Kulan, sahip olduğu 70 dönüm tarlasına ektiği domates fideleri için ise yaklaşık 40 bin TL masraf yaptığını belirtti. Fakat gübre ve mazot masraflarının altından kalkamadıklarını söyleyen Kulan, domatesin bu yıl bol olmasından ötürü emeklerinin karşılığını buradan da kazanamadığından yakındı. Kulan, şunları dile getirdi: "Bu yıl 50 kuruşa anlaştığımız domatesleri bizim yaptığımız sözleşme üzerinden almıyorlar. 28 kuruştan serbest olarak alıyorlar.
Fabrikalara 50 kuruşluk sözleşmeyi dile getirince ‘sen dur, biraz sonra toplarız’ diyor. Yahut bir kamyonu bir günlük gönderiyor. Onda da yüzde 20 ile 30 civarı fire gösteriyor. Böylece fiyatı 28 kuruşla düşürüyor. 50 kuruşa satılırsa ancak kendimizi kurtaracağız. Olan domatesi 30 kuruşa satarsak dönüm başı bin 400 ile bin 600 lira arası zarara uğrayacağız."
‘GELECEK YIL TÖVBE’
Salça fiyatı aynı kalırken domates fiyatlarının düşmesine isyan eden Kulan, bu isyanını “26 yıldır domates ekiyorum. Gelecek yıl tövbe. Bütün çiftçiler Turgutlu’da tarıma tövbe ediyor. Çiftçinin hali bitik. Durum vahim” sözleriyle dile getirdi.
Türkiye’de zenginlerin giderek daha zenginleştiğini, yoksulların ise daha da yoksullaştığını söyleyen Kulan, “Kurban bayramı öncesi ülkeye dışarıdan et soktular, oradan da zarar ettim. Domatese güvendim o da geri tepti ve gene borçluyuz" dedi.
