Şırnak’ın Silopi ilçesine bağlı Bostancı (Rihanî) Köyü'nde çiftçiler yer fıstığı ekimine başladı. Aynı zamanda Irak ve Kuzey-Doğu Suriye'nin kesiştiği noktada bulunan köydeki çiftçiler, bulundukları yerden Kavaközü (Ribehî) Köyü ve Altunbay Karakolu'na kadar uzanan yaklaşık 10 bin dönümlük arazide fıstık ekimi yapıyor. Kilosunu 25 TL'den aldıkları tohumları tarlalarına eken çiftçilerin, ekim sürecinde karşı karşıya kaldıkları en büyük sorun ise, geceleri Kuzey-Doğu Suriye tarafından geldiği belirtilen yaban domuzları. Çiftçiler, gece askerler tarafından ekili arazilerinde nöbet tutmalarına izin verilmediğinden kaynaklı domuzların toprağı deşerek, tohumlarını yemelerinden şikayetçi.

'GECE NÖBETİ' TALEBİ 

Sınırın sıfır noktasındaki örülen beton blokların dibinde bulunan tarlasına yer fıstığı eken çiftçilerden Şeyhmus Yerli, ziraat işlerini tamamladığını ve tarlayı sürdüğünü aktardı. 500 dönümden fazla bir arazide ekim yaptığını ve dönüm başı bin ila bin 500 TL arasında masraf yaptığını paylaşan Yerli, “Geceleri yaban domuzları ektiğimiz fıstık tohumlarını yerinden çıkarıyorlar ve yiyorlar. Bizler de askerlerle görüşerek tarlalarımızda gece nöbet tutmak istediğimizi söyledik. Ama askerler arsalarımızı ve ürünlerimizi ‘güvenlik’ gerekçesiyle korumamıza izin vermiyor” dedi. 

Söz konusu sorunun ortadan kalkması için kendilerine nöbet için izin verilmesi gerektiğine dikkati çeken Yerli, diğer çiftçilerin de benzer bir sorunla karşı karşıya olduğuna işaret etti. Yerli, “Her akşam tarlalarımıza giriyor ve ektiğimiz tarlalara zarar veriyorlar. Bizim traktörlerimiz taksitli. Arsalarımız icralık. Bu kadar sıkıntıya rağmen tek isteğimiz ektiğimiz tarlalarımızı korumamıza izin vermesidir” diye talebini dile getirdi. 

ÇÖZÜM İSTEDİ

250 dönümlük bir yeri sürerek, yer fıstığı tohumu eken çiftçilerden Hüseyin Efelti ise, yaptıkları işin zorluğuna değinerek, tek geçim kaynaklarının bu olduğunu belirtti. Efelti, “Sahurdan beri çalışıyoruz. Bizler bu tarlalarda risk alarak ekim yapıyoruz. 100 dönüm arazin varsa 150 bin TL masrafın oluyor. Elektrikle kuyuları çalıştırıyoruz. Ancak domuzlar tarlalarımızdaki ekimi mahvediyor. Tohumun kilosu peşin alırsan 25, taksitle 32 TL. Tohumları ektikten sonra domuzlar gelerek tüm tohumları çıkarıyor. Bu nedenle aynı tarlayı defalarca eken çiftçilerimiz var. Buna çözüm bulunsun” şeklinde konuştu. 

‘İTHAL ÜRÜN GELMEZSE KAZANIRIZ’

Emeklerinin karşılığını, sezon sonunda fıstıklara biçilecek fiyata göre alıp almayacaklarının belli olacağına dikkati çeken Efelti, "Eğer dışarıdan ithal ürün gelmezse belki bizler biraz kazanç elde edebiliriz" dedi. Efelti, sık sık yaşanan elektrik kesintilerinin de büyük bir sorun olduğuna işaret ederek, "Geçen sene 3 çiftçi elektrik borcunu ödeyemediği için DEDAŞ tüm bölgenin elektriğini kesti" dedi. 

Karşı karşıya kaldıkları sorunların kendilerine verilecek desteklerle aşılabileceğini vurgulayan Efelti, şöyle devam etti: "Mesela virüs salgını var. Bu sene bari riski artırmayarak ithal ürün getirmesinler. Bizler bugün 250 dönüm ekiyoruz ama ithal ürün risk olmazsa 400 dönüm de ekebiliriz. Bir güvence olmadığından ötürü az ekmek zorunda kalıyoruz."

Mezopotamya Ajansı / Müjdat Can