DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR), sayıları yaklaşık 13,3 milyona ulaşan emekli ve hak sahiplerine 3 yıldır 1000 TL olarak verilen bayram ikramiyesinin enflasyon karşısında nasıl eridiğini hazırladığı raporla ortaya koydu.
Rapora göre üç yıldır zam yapılmayan ikramiye tutarı, asgari ücrete göre 763 TL, gıda enflasyonuna göre 677 TL ve ortalama enflasyona göre 556 TL eridi.
DİSK-AR'dan yapılan açıklamada, emekli bayram ikramiyelerinin asgari ücret artışına paralel şekilde artması gerektiği belirtildi ve böyle yapılsaydı ikramiye tutarının bugün 1763 TL olacağı ifade edildi.
Yapılan düzenlemelerle emeklilere Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramında 1000'er TL ikramiye verildiğini hatırlatan DİSK-AR'ın "Emeklilerin bayram ikramiyesi nasıl eridi" başlıklı araştırmasında, şu ifadeler kullanıldı:
HEM ASGARİ ÜCRETE GÖRE GERİLEDİ HEM DE ENFLASYON SEBEBİYLE ERİDİ
"Asgari ücretinin 1603 TL olduğu 2018 yılında belirlen bayram ikramiyesi, asgari ücretin yüzde 62’si tutarında belirlenmiş oldu. Aradan geçen üç yılda 1000 TL bayram ikramiyesine herhangi bir zam uygulanmadı. 2018 yılında görülmeye başlayan ekonomik kriz ve 2020 yılında başlayan Covid-19 salgını sebebiyle enflasyon tırmanır ve gelir kayıpları yaşanırken emekli ikramiyeleri yerinde saydı. Emekli bayram ikramiyesi ödenmeye başlandığı 2018 yılına göre hem asgari ücrete göre geriledi hem de yüksek enflasyon sebebiyle eridi."
ASGARİ ÜCRET KARŞISINDAKİ ERİME
"Mart 2018’de 1603 TL olan asgari ücrete karşılık emekli bayram ikramiyesi 1000 TL’ydi. Bu dönemde emekli bayram ikramiyesinin asgari ücrete oranı yüzde 62’ydi. Mart 2021’de ise emekli bayram ikramiyesinin 2826 TL olan asgari ücrete oranı yüzde 35’e düştü. Emekli ikramiyesinin asgari ücrete oranı korunsaydı 2021 yılında emekli ikramiyesinin en az 1763 TL’ye yükseltilmesi gerekirdi. Böylece emeklilerin asgari ücret karşısında iki bayramda kaybı toplam 1526 TL’ye ulaştı."
ENFLASYON KARŞISINDAKİ ERİME
"Artan fiyatlar karşısında da emekli bayram ikramiyesinin alım gücü düştü. Mart 2018 ve 2021 arasındaki üç yıllık dönemde TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) yüzde 56 oranında arttı. Buna karşılık emekli bayram ikramiyelerinde herhangi bir artış yaşanmadı. Böylece emekli bayram ikramiyesi enflasyon karşısında yüzde 56 eridi. Emekli ikramiyesi üç yılda enflasyona göre artırılsaydı en az 1556 TL olması gerekirdi. Böylece emekli ikramiyesinin enflasyon karşısındaki kaybı bir yılda 1286 TL olarak gerçekleşti."
GIDA ENFLASYONU KARŞISINDAKİ ERİME
"Bilindiği gibi gıda enflasyonu ortalama enflasyona göre daha yüksek seyretmektedir. Dolayısıyla emekli ikramiyesinin gıda enflasyonu karşısındaki kaybı genel enflasyon karşısındaki kaybına göre daha da fazla oldu. Mart 2018’den Mart 2021’e geçen sürede gıda enflasyonu yüzde 68 oranında arttı. 1000 TL’lik emekli bayram ikramiyesinin alım gücü üç yılda 596 TL’ye düştü. Oysaki emekli bayram ikramiyesi gıda enflasyonu kadar artırılmış olsaydı 2021 yılı için en az 1677 TL olması gerekirdi. Böylece emeklilerin gıda enflasyonu karşısındaki kaybı bir yıl için toplamda 1354 TL oldu."
