Irak Federe Kürdistan Bölgesi’nin Zînî Wertê alanına Mart ayında Kürdistan Demokrat Partisi'ne (KDP) bağlı bir grup Pêşmerge gücünün yerleştirilmesi, PKK ve KDP arasında gerilime yol açtı. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından 15 Haziran’da Mahmur Kampı, Şengal ve Kandil'deki kimi bölgelere hava saldırıları gerçekleştirildi. Ardından da Haftanîn’e asker konuşlandırılmasıyla çatışmalar yaşandı. Bu gelişmelerin yanı sıra Irak merkezi hükümeti ile Federe Kürdistan yönetimi arasında imzalanan Şengal anlaşması ve Garê bölgesine KDP’ye bağlı özel bir gücün kaydırılmasıyla güçler arasındaki tansiyon daha da yükseldi.

PKK Merkez Yürütme Konsey Üyesi Murat Karayılan’ın çağrıda bulunduğu KDP Genel Başkanı Mesut Barzani yaptığı açıklamada, gerilimi sonlandırma yerine PKK'yi suçladı. Barzani'nin "tehlikeli" bulunan açıklamasından sonra Kürtler arası "Birakûjî (Kardeş kavgası)” bir kez daha gündeme geldi. 

Uzun yıllardır Federe Kürdistan Bölgesi’nde gazetecilik yapan Necmettin Salaz, yaşanan gelişmeleri ve tarafların karşılıklı yaptığı açıklamaları Mezopotamya Ajansı’na (MA) değerlendirdi.

AKP-MHP İLE KDP İLİŞKİSİ

Son bir hafta içinde yaşananların bir anda ortaya çıkan gelişmeler olmadığını belirterek sözlerine başlayan Salaz, gerilime dair “Barış masasının (çözüm süreci) devrilmesi ve Türk egemenlerin yeniden Kürtlere saldırması, HDP’lileri almaya başlaması ile birlikte KDP-Türkiye işbirliği yeniden vücut buldu. Özelikle Behdînan bölgesinde, Pêşmerge karakollarında çok sayıda Türk askerinin yerleştirilmesi, yol kontrolü yapması 4-5 yıllık bir süreç” vurgusunda bulundu. 

AKP-MHP iktidarının KDP ile siyasi ve ekonomik olarak çok yakın bir işbirliği içerisinde bulunduğunu söyleyen Salaz, “AKP-MHP iktidarına seçim yardımı diye 4 milyon Dolar para verecek kadar işi ileriye götürmüşler. Son 5 yıl içerisinde işbirliği yükselmeye başladı. Eskiden işbirliği inkar edilmeye çalışıyordu, şimdi öyle şeyler yok. Hiçbir şey gizli saklı değil” dedi.

ÇATIŞMADAN TÜRKİYE FAYDALANACAK

Türkiye’nin zaman kazanmak adına iki Kürt gücünü birbirine kırdırma girişimi içinde hareket ettiğini ifade eden Salaz, “Hem ekonomisi için hem de siyaseti için burada bir KDP-PKK çatışmasından faydalanacak olan Türk devletidir, AKP-MHP’dir. Ömrünü uzatmak isteyen siyasettir” diye konuştu.

BARZANİ’NİN AÇIKLAMASI

Gazeteci Salaz, Karayılan’ın gerilimin düşürülmesi konusunda çağrıda bulunduğunu, KDP Lideri Mesut Barzani’den gelen açıklamaların ise Kürtleri rahatsız ettiğini ifade etti. Kürtlerin açıklamayı “ihanet” olarak değerlendirdiğini belirten Salaz, PKK’nin şu ana kadar yapmış olduğu açıklamaların Kürtler arası bir savaşı önlemeye dönük olduğunu kaydetti. Mesut Barzani’nin yaptığı açıklamalarda ifade ettiği “DAİŞ'in çekildiği alanları PKK’nin işgal ettiği” cümlelerine değinen Salaz, PKK’nin bulunduğu alanlarda DAİŞ’in hiçbir zaman olmadığını belirtti. Amerika’nın 2003 yılında Irak’a müdahalesinin ardından Kürdistan Bölgesel Yönetimi sınırlarının çizildiğini hatırlatan Salaz, Şengal ve Kerkük’ün Kürdistan sınırlarına dahil edilmediğini belirterek, “Şengal’de savunma gücü oluşunca, yerel meclis oluşunca PKK bölgeden çekildi. Güney’de çok PKK’li var ama PKK hiçbir şehirde gelip burası benim yönetimimde demiyor. Yoksa PKK siyasetini benimsemiş çokça insan var” ifadelerini kullandı.

BARZANİ’NİN EVİNDEKİ TOPLANTI

Savaş kararının 27 Ekim’de Barzani’nin evinde aralarında MİT yöneticilerinin de olduğu kişilerin katılımıyla düzenlenen bir toplantıda alındığını söyleyen Salaz, davet edilseler de Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK) ile Goran (Değişim) Hareketi toplantıya katılmadığı bilgisini paylaştı.

‘ROJAVA’DA YAPTIKLARINI DENEYECEKLER’

Bu yaşananların bölgedeki herkes tarafından konuşulduğunu ve tepkiler olduğunu aktaran Salaz, olası bir savaşın Kürtlerin isteğiyle değil, AKP-MHP iktidarının geleceği için başlatılan bir savaş olacağının altını çizdi. Salaz, olası bir savaş durumunun Kürtler açısından büyük tehlikeler ortaya çıkaracağını belirterek, “Dağda başlayacak bir savaş sadece Garê mıntıkasında mı sürer? Şehirlere inmez mi? Bütün boyutuyla düşünmek gerek. Yılların siyaseti yapılıyor. Mesut Bey böyle bir savaşı gerek kendi halkına gerek gerillaya gerek Kuzey’deki, Rojava’daki mücadeleye zarar vereceğini bilmiyor mu? Rojava’da Türk devletinin yapmak istediği her şeyi seferber etmiş durumda değiller mi? Şimdi aynı şekilde burada her şeyi gerilla karşısında da deneyecekler” diye konuştu.

PÊŞMERGELER GİTMİYOR

Mesut Barzani’nin son açıklamasının resmen bir savaş ilanı olduğunu söyleyen Salaz, şunları dile getirdi: “Türk petrol şirketlerinin buradaki ortakların ortak çabasıdır. Türk devletinin yanına omuzlarını dayamışlar, kendi sonlarını hazırlıyorlar.  90’lar süreci var, çeşitli savaş dönemleri var, gerilim dönemleri var... Ama bu sefer ki çete-asker toplamaya kadar vardı. Zînî Wertê aylar oldu. Orada sessizce bekliyorlar. Şimdi Garê, Metîna bölgesinde. Bir yerde bu artık patlak verir. Şimdi burada şunu çok net olarak görmek lazım, tarafların tavırları netleşmiş. PKK, ‘Asla savaş istemiyorum’ diyor. KDP, ‘Git buralardan, senin varlığın bana zarar veriyor’ diyor. Bunun dışında aydınlara, diğer partilere, özellikle de YNK’ye çok iş düşüyor, Goran’a çok iş düşüyor. Şimdi KDP, Kürdistan Hükümeti’nin güçleriyle gerilla alanlarına gitmiyor. Pêşmerge Bakanlığı’na bağlı pêşmergeler gitmiyor. Roj Pêşmergeleri denen Rojava’dan getirilen gruplar daha çok.”

YNK VE GORAN'A ÇAĞRI 

Salaz, yaşanan gerilime dair Federe Kürdistan Bölgesi’ndeki diğer siyasi partilerden şu ana kadar herhangi bir açıklama gelmemesi üzerinde de durdu. Toplumun YNK ve Goran hareketlerinden açıklama beklediğini söyleyen Salaz, her iki siyasi partinin Barzani konutunda yapılan toplantıya katılmamasının umut verici olduğunu belirterek, “Umut ediyoruz ki bu tavrı korurlar ve savaşın önünde dururlar” dedi. 

Bu partilerin çatışma yaşanma riski olan alanlarda tampon bölge oluşturabileceğini kaydeden Salaz, “Buraya gönderecekleri güçlerle iki tarafın arasında durup, çatışmayı engelleyebilirler. Çünkü yayılırsa küçük bir kazanım var burada. Onu da kendi elimizle savaş meydanına döndürtmeyelim” dedi.

MA / Ahmet Kanbal